مثلث نوردهی چیست؟
سنسورهای دوربین برای تصاویر به نوردهی صحیح نیاز دارند و این کار را با تعادل بین ایزو، دیافراگم و سرعت شاتر انجام می‌دهند. اگر نوردهی تصاویر کم باشد، جزئیات سایه را از دست خواهید داد و اگر عکس را بیش از حد نوردهی کنید، جزئیات را در نواحی روشن تصویر می‌سوزانید. اما عکاسان حرفه‌ای چطور تصاویری با نوردهی عالی ثبت می‌کنند؟ پاسخ را باید در مثلث نوردهی در عکاسی جست‌وجو کرد. اگر نمی‌دانید این مثلث طلایی در عکاسی چیست با ما تا انتهای مطلب همراه باشید. قرار است تا به شما بگوییم مثلث نوردهی دوربین چیست و چطور باید از آن استفاده کنید.
مثلث نوردهی چیست؟
مثلث نوردهی قیاسی برای توضیح عناصر اصلی تاثیرگذار بر نوردهی در یک عکس است: دیافراگم، سرعت شاتر و ISO و نحوه ارتباط این عناصر. طبق تعریف مثلث نوردهی، هر سه عنصر باید در تعادل باشند تا عکسی با نوردهی عالی داشته باشید. با دانستن نقش مثلث نوردهی دوربین، شنیدن این موضوع که این مثلث یکی از ابتدای‌ترین قدم‌های آموزش عکاسی و البته سخت‌ترین مهارت‌های عکاسی است، تعجب آور نیست. از طرف دیگر، هنگامی که آن را به طور کامل درک کردید، هیچ کاری وجود نخواهد داشت که قادر به انجام آن نباشید. قبل از اینکه عمیق‌تر به هر یک از متغیرهای درگیر بپردازیم، به این نمایش بصری مثلث نوردهی نگاهی بیندازیم و ببینیم هر طرف چگونه بر تصویر تأثیر می‌گذارد.
سرعت شاتر در مثلث نوردهی
در بین سه فاکتور اصلی مثلث نوردهی ما سرعت شاتر را در ابتدا بررسی می‌کنیم چرا که که سرعت شاتر معمولا ساده‌ترین بین این سه خواهد بود. سرعت شاتر مدت زمانی را که سنسور دوربین در معرض نور قرار می‌گیرد تعیین می‌کند. در طول این مدت شاتر باز است و با وارد شدن نور به سنسور سوژه‌های قرار گرفته در قاب ثبت خواهند شد. سرعت شاتر در کسری از ثانیه اندازه گیری می شود، به عنوان مثال اگر سرعت شاتر را روی 1/100 ثانیه تنظیم کنید به این معناست که سنسور دوربین شما تنها برای یک صدم ثانیه در معرض نور قرار می گیرد. اگر لازم است یک نکته را در مورد سرعت شاتر به خاطر بسپارید، این است که وقتی عدد سرعت شاتر کسری کوچکتر باشد، شاتر سریعتر باز و بسته می‌شود. اگر گیج شدید نگران نباشید قبلا به صورت کامل در مورد سرعت شاتر و کاربرد آن در عکاسی صحبت کرده‌ایم.
اما برای اینکه پیش زمینه در مورد تاثیر سرعت شاتر بر میزان نور داشته باشید خوب است که بدانید هر چقدر سرعت شاتر کمتر باشد نور فرصت بیشتری برای تابیده شدن به سنسور خواهد داشت. به عبارت دیگر سنسور زمان بیشتری در معرض نور خواهد بود و به این ترتیب نور تصاویر ثبت شده افزایش می‌یابد. عکس این موضوع نیز صادق است و هر چه سرعت شاتر افزایش پیدا کند، تصاویر شما تاریک‌تر به نظر می‌رسند زیر ا سنسور مدت کمتری در معرض نور قرار خواهد گرفت.
دیافراگم دوربین در مثلث نوردهی
دیافراگم اندازه روزنه ای است که نور از طریق آن وارد دوربین می شود. هرچه دهانه بزرگتر باشد، نور بیشتری به سنسور میرسد. البته درک مکانیزم دیافراگم ممکن است کمی پیچیده باشد به همین خاطر در مقاله‌ای جداگانه به صورت کامل در مورد دیافراگم دوربین صحبت کرده‌ایم. برای شروع خوب است بدانید که دیافراگم با f-stop اندازه گیری می‌شود. این واحد حاصل تقسیم فاصله کانونی لنز بر قطر دهانه است. با افزایش اعداد، دیافراگم کوچکتر می‌شود و نور کمتری وارد می‌شود. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم هر بار که اندازه عدد دو برابر می‌شود، مقدار نور چهار برابر بیشتر خواهد شد. این ممکن است در حال حاضر فوق العاده گیج کننده به نظر برسد، اما در حین تمرین آن را به دست خواهید آورد.
چالش اصلی دیگر تسلط بر استفاده از دیافراگم در مثلث نوردهی، درک چگونگی تأثیر آن بر عمق میدان است. دهانه‌های بازتر ( اعداد کمتر) باعث ایجاد عمق میدان کم می‌شود و آن را به ابزاری عالی برای عکاسی پرتره تبدیل می‌کند. برعکس، دهانه‌های باریک‌تر عمق فوکوس بیشتری را ارائه می‌کنند. دلیل همه این‌ها را در فیزیک و ساختار دوربین عکاسی می‌توان جست، بنابراین برای آشنایی بیشتر با عمق میدانی مطلب مربوط به آن را مطالعه نمایید.
نقش ایزو در مثلث نوردهی
در حالی که به هر سه عنصر مثلث نوردهی اهمیت یکسانی داده می‌شود و باید متعادل شوند، هدف ایزو با سرعت شاتر و دیافراگم متفاوت است. دو متغیر اول ابزار خلاقانه محسوب می‌شوند و تأثیر مستقیمی بر زیبایی شناسی تصویر دارند. اما کاربرد ایزو دوربین در واقع متعادل کردن دو تنظیم دیگر برای دستیابی به نوردهی مناسب است. اساساً، زمانی که مقادیر مورد نیاز در سرعت شاتر و دیافراگم برای نوردهی خوب کافی نیست، باید از ایزو استفاده کنید تا به نوردهی مطلوب دست یابید. به عنوان مثال شرایطی را در نظر بگیرید که به سرعت شاتر بالا و عمق میدان زیاد نیاز دارید، هر دو این تنظیمات نوردهی را کاهش می‌دهند. در این شرایط تنها راه دستیابی به نوردهی مناسب استفاده از ایزو بالاتر است.
در بسیاری از موارد مانند عکاسی از آسمان شب شما نیاز دارید تا حساسیت سنسور نسبت به نور یا همان ایزو را افزایش دهید تا بتوانید نور ضعیف ستارگان را ثبت کنید. نقطه ضعف افزایش ISO این است که تصاویری با نویز بیشتر و جزئیات کمتر را به همراه دارد. به همین دلیل، توصیه می شود برای گرفتن بهترین نتایج، به اعداد ISO پایین پایبند باشید.
اندازه گیری نور در استاپ ها
مقدار نوری که به سنسور دوربین می رسد بر حسب استاپ اندازه گیری می‌شود. این مفهوم برای متحد کردن سه عنصر اصلی یعنی ایزو، سرعت شاتر و دیافراگم ایجاد شد، زیرا هر یک از آنها پارامترهای مختلفی را محاسبه می‌کند. هر استاپ میزان نوری را که به سنسور دوربین میرسد دو برابر یا نصف می کند. افزایش یک استاپ در هر یک از سه متغیر منجر به رسیدن نور دو برابر به سنسور می‌شود. کاهش یک استاپ میزان نور جذب شده را به نصف کاهش می‌دهد. به عنوان مثال، اگر سرعت شاتر را از 1/4000 ثانیه به 1/2000 ثانیه کاهش دهید، یک استاپ در نوردهی افزایش می‌یابد و بنابراین مقدار نور دو برابر خواهد شد. از طرف دیگر، اگر استاپ ایزو خود را از 400 به 200 کاهش دهید، میزان نور را به نصف کاهش می دهید. با دیافراگم، به راحتی نمی‌توان فهمید که یک استاپ چقدر است، زیرا با دو برابر یا نصف کردن عدد F-stop مطابقت ندارد و بیشتر به دوربین شما . ساختار آن بستگی دارد. در گرافیک زیر، می توانید رابطه بین استاپ ها و اصول اولیه عکاسی مثلث نوردهی را به صورت ساده مشاهده کنید:
ترکیب ISO، دیافراگم و سرعت شاتر به یک مقدار نوردهی معادل برای یک تنظیم خاص منجر می شود. اگر هر یک از این عناصر تنظیم شود، تصویر به دست آمده یکسان نخواهد بود. اگر f-stop را افزایش دهید تا میزان نوری که به سنسور می رسد را کاهش دهید، همچنین باید سرعت شاتر و ISO را برای نوردهی معادل تنظیم کنید. در غیر این صورت، تصویر شما ممکن است تار یا خیلی روشن ظاهر شود. اگر هر یک از اجزای مثلث نوردهی را کم یا زیاد کنید، برای ایجاد نوردهی معادل، یا عکس ایجاد شده با همان مقدار نور، باید با تعداد توقف های معادل در یک یا هر دو مؤلفه دیگر جبران کنید. با این حال، ترکیب‌های مختلف با نوردهی‌های معادل، مقادیر متفاوتی از عمق میدان، تاری حرکت، و نویز ایجاد می‌کنند.
برقرار کردن تعادل در مثلث نوردهی
قانون اصلی مثلث نوردهی ایجاد تعادل است. هنگامی که سه ضلع مثلث به درستی انتخاب شوند، مقدار نوردهی مناسب (EV) را خواهید داشت که معمولاً نزدیک به صفر است. طبق این قانون، هر زمان که یکی از ضلع های مثلث را تنظیم می‌کنید، باید با تنظیم یک یا دو ضلع دیگر، همیشه تعادل را حفظ کنید، زیرا این هدف نهایی مثلث نوردهی است. به عنوان مثال، اگر مثلث نوردهی در حالت تعادل قرار دارد و مقدار نوردهی (EV) برابر با صفر است و می‌خواهید دو استاپ دیافراگم را افزایش دهید تا تعادل را حفظ کنید تا مقدار نوردهی (EV) صفر بماند، باید مقدار نوردهی را کاهش دهید، برای بدست آوردن تعادل می‌توانید از استاپ ایزو و یک استاپ سرعت شاتر یا دو استاپایزو یا دو توقف سرعت شاتر استفاده کنید.
یک مثال: فرض کنید که مثلث نوردهی خود را روی تنظیمات زیر قرار می دهیم زیرا نوردهی صحیحی را برای یک صحنه خاص ارائه می دهد
- سرعت شاتر: 1/2000
- اندازه دیافراگم : f/8
- ایزو: 200
با این حال، ما از تصویر نهایی راضی نیستیم چرا که سوژه ما یک اتوموبیل در حال حرکت است و با انی سرعت شاتر، سوژه تار ثبت می‌شود. برای حل این مشکل باید سرعت شاتر را از 1/2000 به 1/4000 افزایش دهیم (که به معنای کاهش 1 توقف سرعت شاتر است). اما، اگر بقیه مثلث نوردهی را جبران نکنیم، مقدار نوردهی ما تغییر می‌کند و تصویر دیگر به درستی نوردهی نمی‌شود. بنابراین برای جبران، یا باید اندازه دیافراگم را یک استاپ (از f/8 به f/5.6) افزایش دهیم یا اینکه میزان ایزو را از 200 به 400 (یک استاپ) افزایش دهیم.
منطق ساده است: اگر با استفاده از سرعت شاتر سریعتر نور کمتری می‌گیریم، باید از دیافراگم بازتر استفاده کنیم یا ISO را افزایش دهیم تا مثلث نوردهی را جبران کنیم و دوباره در تعادل باشیم. هیچ قانونی در مورد اینکه کدام تنظیم را باید ابتدا در مثلث نوردهی تنظیم کنید، یا اینکه کدام ضلع مثلث را باید برای جبران استفاده کنید، وجود ندارد. همه چیز به نور صحنه و سوژه ای که می خواهید عکاسی کنید بستگی دارد. اما همیشه یک نکته را با یاد داشته باشید، افزایش ایزو، برابر است با افزایش نویز تصاویر.
دو ابزار برای مبتدیان
دو راه اصلی برای یافتن نوردهی مناسب برای یک صحنه وجود دارد: نورسنج و هیستوگرام دوربین. نورسنج یک وسیله جانبی عکاسی است که به عکاسان اجازه می دهد نور را اندازه گیری کنند و تنظیمات نوردهی صحیح را بر اساس ترجیحات خود پیدا کنند. به عنوان مثال، می توانید ISO و سرعت شاتر خود را از قبل انتخاب کنید و از آن برای اندازه گیری دیافراگم مناسب استفاده کنید. در مقابل، هیستوگرام در دوربین شما تعبیه شده است اما ممکن است کمی آزمون و خطا طول بکشد. به سادگی یک منحنی متعادل را هدف قرار دهید که در تمام طول آن امتداد داشته باشد بدون اینکه در هیچ نقطه ای بریده شود.
مهمترین چیز در مورد نوردهی درک این نکته است که همیشه باید بین سه متغیر مثلث نوردهی تعادل برقرار کنید. اگر یکی از تنظیمات را تغییر دهید، باید نور اضافی یا از دست رفته را با کاهش یا افزایش یکی (یا هر دو) از تنظیمات دیگر جبران کنید.
به نوردهی مسلط شوید!
همانطور که می بینید، مثلث نوردهی در عکاسی را می توان به راحتی توضیح داد اگر قطعات مختلف مثلث را بشکنید و درک کنید که چگونه آنها با یکدیگر تعامل دارند و چگونه باید آنها را جبران کنید. به یاد داشته باشید که مهمتر از دانستن اینکه مثلث نوردهی در دوربین چیست، یادگیری نحوه تعادل نوردهی هنگام عکاسی است. برای انجام این کار، مطمئن شوید که نمودار مثلث نوردهی را درک کرده اید . در نهایت مثل همیشه این نکته را یادآور می‌شویم که عکاسی یک علم تئوری نیست، بنابراین دوربین خود را بردارید، به بیرون بروید و با تنظیمات مختلف از سناریوهای متفاوت عکاسی کنید.